Oszustwa i wyłudzenia – rodzaje i przykłady

Oszustwa i wyłudzenia to popularne przestępstwa dotykające zwykłych ludzi, różnego rodzaju przedsiębiorstwa czy instytucje finansowe. Aby ich uniknąć, przede wszystkim trzeba pamiętać o krytycznym i analitycznym myśleniu. Nie należy się ekscytować ani spieszyć. Inwestycje, przelewy pieniężne i inne nieodwracalne czynności powinny każdorazowo być poddane analizie i szerokiemu spojrzeniu na okoliczności, okazyjną ofertę, firmę doradczą i samego doradcę. Należy też pamiętać, że każda inwestycja jest ryzykiem i żaden doradca nie może zagwarantować wyników. Liczba oszustw i wyłudzeń jest zapewne niedoszacowana ze względu na to, iż ludzie często odczuwają wstyd lub traktują oszustwo jako ryzyko biznesowe, przez co przestępstwo nie zostaje zgłoszone odpowiednim organom. Jako firma prowadząca wywiad gospodarczy, zajmujemy się weryfikacją inwestycji, firm oraz doradców. Wiele inwestycji ratujemy przed podjęciem błędnej decyzji, niestety część osób i przedsiębiorstw zgłasza się do nas już po przelaniu środków przestępcom, gdy już zostali oszukani. Wtedy często problem jest niemożliwy do rozwiązania, ponieważ sprawcy kryją się za nieprawdziwymi danymi lub tzw. słupami, czyli osobami bez majątku, które zakładają na siebie działalność i konta bankowe za stosunkowo niewielkie pieniądze nie licząc się z konsekwencjami. Wtedy również służby państwowe najczęściej są bezradne. Sprawa dotyczy nie tylko Polski, bardzo wielu naszych klientów chce zweryfikować firmy i pośredników z Wielkiej Brytanii, tam też ryzyko wyłudzeń jest wyższe ze względu na jeszcze mniejsze możliwości weryfikacji dla przeciętnej osoby.

Najnowsze oszustwa i wyłudzenie pieniędzy „po staremu” – najpopularniejsze sposoby przestępców

Kreatywność przestępców nie ma granic. Ludzie nabierają się zarówno na najnowsze oszustwa, szerzej nieznane, jak również na stare wyłudzenia o których często słychać w największych mediach od wielu lat. Najnowsze oszustwa bardzo często są dobrze przygotowane, wyglądają na wiarygodne, a jeśli dotyczą inwestycji to „pachną” sukcesem, a nade wszystko wydają się być bardzo atrakcyjne dla ofiary. Kilka z nich opisujemy poniżej. Pierwszym symptomem wyłudzenia pieniędzy na który powinniśmy zwrócić uwagę to wrażenie, iż coś jest zbyt piękne aby było prawdziwe. Najpopularniejsze oszustwa najczęściej bazują na jakiegoś rodzaju okazji. A okazje, a zwłaszcza takie, które nie są obarczone ryzykiem praktycznie nigdy się nie zdarzają.

Jak rozpoznać piramidy finansowe i oszustwa inwestycyjne – co to jest i jak działa piramida finansowa

Poza mniejszymi pośrednikami i nieuczciwymi doradcami inwestycyjnymi, poważnym niebezpieczeństwem ze strony przestępczości gospodarczej są tzw. piramidy finansowe. Uproszczony mechanizm piramid finansowych polega na tym, iż pieniądze inwestorów zamiast być inwestowane w zasoby określone umową, wykorzystywane są do wypłaty dywidend wcześniejszych inwestorów i na reklamę. Tym sposobem jedynymi, którzy zarabiają są ci którzy byli jednymi z pierwszych inwestorów i wycofali się w odpowiednim momencie. W takich okolicznościach jedynym źródłem finansowania stają się sami inwestorzy, a środki zamiast być pomnażane, inwestowane są, jak już wspomniałem, w marketing i reklamę, często w największych krajowych mediach, zarówno w radiu, gazetach jak i w internecie oraz telewizji uwiarygadniając nieuczciwą firmę. Piramida finansowa nie musi być stworzona od początku z przestępczym zamiarem, czasami początkowo zamiary mogą być uczciwe, a różnego rodzaju problemy z inwestycjami popychają nieuczciwych przedsiębiorców do podjęcia niemoralnej decyzji o masowym oszustwie. Dlatego, biorąc pod uwagę powyższe, nawet firmy z dobrymi zamiarami i opiniami są ryzykiem dla inwestycji. Warto zrozumieć, że nie ma inwestycji bez ryzyka, nawet zwykłe prowadzenie działalności gospodarczej zawsze jest swojego rodzaju ryzykiem. Najważniejsze aby być tego świadomym i przeanalizować czy ryzyko jest akceptowalne dla nas. Kluczem jest sprawne zarządzanie ryzykiem i jego minimalizacja poprzez odpowiednią weryfikację. Ofiarami oszustw inwestycyjnych padali nie tylko doświadczeni biznesmani czy znani celebryci, ale nawet doświadczeni doradcy finansowi, dlatego, nie powinieneś odczuwać wstydu jeśli dałeś się oszukać. A jeśli jesteś przed poważną decyzją dotyczącą inwestycji i powierzenia swoich środków to przeczytaj wskazówki zawarte w tym artykule, a w razie gdyby Twoje wątpliwości nie zostały rozwiane, możesz skorzystać z naszej usługi weryfikacji podmiotów i osób KILKAJĄC TUTAJ .

Jak rozpoznać przestępstwo, oszustwo, wyłudzenie lub piramidę finansową

Warto zapoznać się z symptomami, które mogą stanowić przesłanki świadczące o nieuczciwości podmiotu lub doradcy inwestycyjnego. Niektóre z nich są do zweryfikowania przed rozpoczęciem współpracy, inne możliwe są do zauważenia w trakcie jej trwania. Wówczas wystarczająco szybka reakcja może uratować środki powierzone w nieodpowiedniej inwestycji. Brak poniższych przesłanek nie gwarantuje uczciwości podmiotu, a z drugiej strony niektóre z symptomów mogą występować także u legalnie działających firm. Im więcej z poniższych symptomów występuje w danej sytuacji, tym ryzyko przestępstwa oszustwa wzrasta. Trzeba wyjaśniać każde wątpliwości, weryfikować i w razie potrzeby zadawać pytania.

Jak rozpoznać oszustwo, wyłudzenie lub piramidę finansową – sygnały ostrzegawcze:

• obietnica wysokiego zysku bez ryzyka – każda inwestycja obarczona jest ryzykiem, jeśli jest możliwość wysokiego zysku to najczęściej ryzyko również jest wysokie
• obietnica stałego zysku – jeżeli oferowany jest Tobie stały zysk bez uwzględnienia zmian rynkowych, stanowi to przesłankę do zachowania ostrożności
• doradca bez licencji – w większości krajów przepisy wymagają od doradców licencji doradców finansowych. W Polsce organem wydającym licencje jest KNF czyli komisja nadzoru finansowego, brak licencji doradcy powinien wzbudzić Twoje podejrzenia
• brak rejestracji podmiotu w odpowiednich dla danego kraju rejestrach pełniących funkcję nadzoru giełdowego
• brak transparentności – powoływanie się na na tajność swoich strategii lub przedstawianie bardzo skomplikowanych i niezrozumiałych opisów działań
• problemy z wypłatami na czas
• problemy z zakończeniem współpracy
• problemy z dokumentami – brak dokumentów, problem z ich dostępnością lub bardzo zawoalowane treści w dokumentach, również mogą być przesłanką alarmującą
• brak możliwości osobistego spotkania z obsługą (lub chociaż przez kamerę online)
• oferta skierowana tylko dla konkretnej grupy – zaistnienie w mniejszej grupie społecznej jest znacznie łatwiejsze i szybsze, zadowolone osoby związane z danym środowiskiem wymieniają się między sobą informacjami, nieświadomie nakłaniając innych do inwestycji. Oszuści dobrze znają ten schemat i często podążają według niego.

Oszustwo telekomunikacyjne i internetowe – wyłudzenia i oszustwa komputerowe, sms i email

Cyberprzestrzeń to raj dla różnego rodzaju wyłudzaczy. Oszustwo telekomunikacyjne, internetowe czy innego rodzaju wyłudzenia i oszustwa komputerowe, przez sms lub email to coś z czym zetknął się prawie każdy z nas. Często przestępcy posługują się takim językiem, że na pierwszy rzut oka widać, że z daną wiadomością jest „coś nie tak”. Służy to odsianiu mniej podatnych na oszustwo osób, aby przestępca nie marnował czasu na kogoś kto jest bystry, podejrzliwy i prawdopodobnie nie da się oszukać. Cechami charakterystycznymi wyłudzeń i oszustw jest używanie socjotechniki i manipulacji psychologicznych. Szczególnie często w przestępstwach tego typu pojawiają się niżej przedstawione techniki wywierania wpływu. To nie są wyznaczniki tego, iż dana oferta jest oszustwem, bo niektóre z trików używane są także przez agencje marketingowe. Zwracamy uwagę na to, iż są to zabiegi mające za zadanie wyłączać analityczne myślenie i sprawiać, że odbiorca treści będzie kierował się emocjami i chęciami szybkiego zysku. Świadomość tych technik jest kluczowa dla zrozumienia kiedy jesteśmy im poddawani, a ich znajomość pozwala się przed nimi bronić.

• ograniczenia czasowe – oferta ograniczona czasowo, naciskająca na pośpiech (reguła niedostępności)
• ograniczenia ilości osób mogących przystąpić do danej inwestycji (reguła przynależności do grupy)
• wysoki zysk i niskie ryzyko (okazja i awersja do strat)
• powoływanie na autorytety czyli znane osoby cieszące się zaufaniem społecznym (reguła autorytetu)
• pochlebstwa mówiące np. o tym, że pewnie skorzystasz z oferty jako rozsądna osoba (bazowanie na samoocenie – w domyśle, jeśli nie skorzystasz to znaczy, że nie jesteś rozsądny)
• gwarancja – w badaniach udowodniono, że słowo gwarancja użyte w dowolnym kontekście wpływa na percepcje i decyzje, dlatego nic nie znacząca „gwarancja satysfakcji” lub inna, często pojawia się w oszustwach telekomunikacyjnych i wyłudzeniach internetowych
• opinie klientów – należy pamiętać, że, w rzeczywistości, opinie w internecie mogą być autorstwa samych oszustów lub na ich zlecenie (społeczny dowód słuszności)
• urok osobisty doradcy inwestycyjnego – jeśli doradca dużo mówi o sobie, wydaje się idealny (także wizualnie) to może być to wykorzystywaniem efektu aureoli do zdobycia zaufania, doradca może wydawać się zbyt idealny, aby oszukać kogokolowiek lub się mylić
• używanie generalizacji : wszyscy, każdy itp. co również ma korzystać z błędu poznawczego generalizacji i społecznego dowodu słuszności
• upominki (darmowe usługi, posiłek) – bazujące na regule wzajemności, abyśmy czuli się zobowiązani zainwestować skoro doradca coś dla nas zrobił

Oszustwa i wyłudzenie pieniędzy w internecie – oszustwo na facebooku

Oszustwa na facebooku są także popularne, przejęcie źle zabezpieczonych kont i kontakt ze znajomymi właściciela konta w sprawie szybkiej pożyczki nie należą do rzadkości. Aby oszustwa i wyłudzenie pieniędzy w internecie były trudniejsze do realizacji przez przestępców, powinniśmy dbać o „higienę” korzystania usług internetowych. Tutaj polecam nasz artykuł bezpieczeństwo teleinformatyczne, gdzie piszemy m.in. o bezpieczeństwie haseł w social mediach.

Oszustwa na kryptowaluty – internetowe oszustwo na bitcoina

Szczególne możliwości dają oszustwa na kryptowaluty, zazwyczaj jest to tzw. oszustwo na bitcoina czyli najpopularniejszą wirtualną walutę. Polega ono na tym, że jedna strona (oszukana) wpłaca kryptowaluty na konto przestępcy w zamian za usługi, produkty lub w ramach opłaty przed podjęciem współpracy. Jako, że konto jest anonimowe i łatwe do założenia dla jednorazowych transakcji to odbiorca staje się niemożliwy do namierzenia. Jest to przestępstwo bardzo trudne do wykrycia i jeśli pojawią się prośby o przelewy w kryptowalutach, powinno być to dla nas mocnym sygnałem do ponownego przyjrzenia się całej sytuacji. Pamiętaj również, że wpłata na konto bankowe także nie daje gwarancji na brak zagrożenia przestępstwem oszustwa.

Oszustwo gospodarcze i finansowe – przykłady i rodzaje przestępstwa oszustwa wobec firm i przedsiębiorców

Jeśli chodzi o oszustwa i przestępstwa gospodarcze to najpopularniejszych jest kilka z nich, choć przestępcy mają nieograniczoną wyobraźnię i wymyślają coraz to nowe, skuteczniejsze metody i rodzaje oszustw finansowych. Dlatego ostrożność i rozwaga są wskazane w każdych okolicznościach, a także bycie na bieżąco z podstawową wiedzą nt. bezpieczeństwa, aby znane były nam możliwości i najnowsze oszustwa przeprowadzane przez przestępców. Niektóre zagrożenia czyhają na przedsiębiorców od razu po rozpoczęciu działalności. Chodzi o wyłudzenie opłat poprzez przesłanie wezwania do zapłaty lub druku do wypełnienia przelewu na poczcie za niechciane lub fikcyjne usługi dotyczące opłat związanych z rozpoczęciem lub rejestracją działalności. Zdarzały się przypadki, iż przestępcy rejestrowali działalność na podstawioną osobę, wynajmując pomieszczenie w tym samym budynku co urząd miejski. Miało to wpływać na uwiarygodnienie żądania wpłaty. Kolejnym, choć rzadszym, przykładem jest przysłanie do firmy niechcianych i niezamawianych produktów licząc na opłacenie pobrania lub faktury przez przedstawiciela firmy. Tutaj również może występować element psychologiczny – zjawisko awersji do strat, które sprawia, że jak coś jest już w naszym posiadaniu to nie lubimy się z tym rozstawać, dlatego np. sprzedawcy perfum pod galeriami handlowymi często wpychają nam swoje produkty do rąk, zanim jeszcze cokolwiek nam zaproponują. Kolejny przykład oszustwa gospodarczego to wezwanie do opłaty patentów np. logotypu marki. Wyspecjalizowane grupy wyszukują podmiotów, które zgłosiły rejestrację znaku i przesyłają na adres siedziby firmy wezwanie do opłaty pod groźbą unieważnienia rejestracji. Gospodarcze wyłudzenia usług potrafią bazować na stworzeniu atmosfery zaufania. Przykładowo, nieuczciwa spółka nawiązuje relacje z firmą, której opłaca pierwsze kilka faktur z góry, po czym następuje przejście na model kredytu kupieckiego co kończy się brakiem opłacania faktur. To klasyczne wyłudzenie usługi. Inna wersja oszustwa to otrzymanie towaru innej jakości niż zamawiany, to ma najczęściej miejsce podczas współpracy z kontrahentami zagranicznymi z uwagi na mniejsze możliwości dochodzenia swoich praw. Z drugiej strony oszustwo gospodarcze może polegać na fikcyjnej sprzedaży. Nieuczciwy podmiot podbiera przedpłatę, po czym nie realizuje zlecenia. Uważać należy także na wciągnięcie w tzw. karuzelę VAT, czasami zdarza się, że podmioty wciągane są w nią nieświadomie-temat rozwijam w jednym z kolejnych akapitów. Warto też wspomnieć o tym, iż problemem bywa też oszustwo i nieuczciwość w organizacjach samych pracowników, co jest przyczyną ich uczestnictwa w korupcji gospodarczej i działaniach przeciwko własnej firmie. Przestępstwa pracownicze to szczególny problem, który rozwiązuje się przede wszystkim za pomocą sztywnych procedur.

Kolejne, najczęściej spotykane, oszustwo gospodarcze to fałszywe faktury do opłacenia. Wyłudzeniu tego rodzaju, czasami towarzyszy telefoniczne ponaglanie i straszenie egzekucją komorniczą. Oszustwo z fałszywymi fakturami bazować ma słabej komunikacji pomiędzy różnymi działami w przedsiębiorstwie, strachu i zabieganiu mniejszych przedsiębiorców, którym zdarza się, w natłoku pracy, zapłacić w pośpiechu.

Jak nie dać się nabrać na fałszywe faktury:

• zawsze sprawdzaj i porównuj faktury z rzeczywiście zamawianymi towarami i usługami
• sprawdzaj numery kont widniejące na fakturze, sprawdź czy są takie same jak na wcześniejszych fakturach
• sprawdź czy faktura zawiera dane kontaktowe do podmiotu (na fałszywych fakturach znacznie częściej niż na prawdziwych, oszuści nie umieszczają danych umożliwiających skontaktowanie się)
• zwróć uwagę na pozycje produktowe/usługowe na fakturze, czy na pewno pasują do profilu działalności Twojej firmy?
• jeśli zamówienia składa pracownik zapytaj go o fakturę co do której masz wątpliwości
• sprawdź adres e-mail z którego przyszła faktura, czy go znasz? Czy nie ma w nim literówek?
• wstrzymaj płatność do czasu weryfikacji kontrahenta

Oszustwo nigeryjskie – co to jest przekręt lub szwindel nigeryjski

Tzw. przekręt nigeryjski to jedna z najbardziej popularnych metod wykorzystujących ataki poprzez wiadomość e-mail. Szwindel nigeryjski wziął swoją nazwę od domniemanych pomysłodawców oszustwa, za których bierze się mafię nigeryjską. Metoda jest bardzo prosta, zgłasza się do Ciebie osoba, która podaje się za biznesmena, członka upadłego rządu, znajomego Twojego dalekiego krewnego itp. oznajmiając, iż możesz otrzymać bardzo wysoką kwotę pieniędzy, obecnie zablokowanej z tytułu wystąpienia jakichś okoliczności. Często oszust pisze o kwocie wielomilionowej. Okoliczności blokujące gotówkę są do rozwiązania poprzez udział osoby trzeciej, zupełnie z zewnątrz, czyli szczęściarza, który otrzymał mail od nigeryjskiego dobrodzieja 😉 W zamian za pomoc oferowana jest prowizja od wymienionej kwoty. Czasami już w pierwszym mailu, a czasem w którymś z kolejnych ofiara informowana jest o konieczności wpłaty relatywnie niewysokiej kwoty np. kilkuset dolarów na poczet przetwarzania płatności lub podobnych czynności np. kosztów przesłania niezbędnych dokumentów. Oczywiście, jeśli podejmiesz się przesłania gotówki, pojawiają się kolejne prośby lub następuje koniec kontaktu ze strony tak zwanych nigeryjskich oszustów.

Oszustwa podatkowe i karuzela vat – co to jest, jak działa i na czym polega oszustwo skarbowe + schemat

Oszustwa podatkowe to kolejna grupa oszustw spotykanych w biznesie. Jednym z częstszych i dotyczących największych kwot są sytuacje związane z wyłudzaniem podatku. Aby nie być ofiarą karuzeli VAT warto dochować należytej staranności, czyli każdorazowo sprawdzać klienta w CEIDG lub KRS, sprawdzać wykaz podatników VAT, a także sprawdzać czy przedsiębiorstwo posiada niezbędne zezwolenia i koncesje pozwalające obracać towarem będącym przedmiotem transakcji, wskazana jest także weryfikacja reprezentantów przedsiębiorstwa i ich upoważnień do reprezentowania kontrahenta. Wszelkie z powyższych weryfikacji powinny zostać zarchiwizowane i zabezpieczone do ewentualnego okazania odpowiednim organom. Im większe starania przedsiębiorcy w weryfikacji podmiotu, tym większe prawdopodobieństwo, że w razie wplątania w przestępstwo sąd uzna, że w wystarczającym stopniu dochowaliśmy należytej staranności. Kolejnym narzędziem chroniącym przedsiębiorców jest MPP czyli mechanizm podzielonej płatności, gdzie VAT odprowadzany jest bezpośrednio na specjalny rachunek VAT przedsiębiorcy. Przy fakturach powyżej 15 tysięcy złotych brutto płatność MPP jest obowiązkowa, a przy mniejszych kwotach skorzystanie z niej jest opcjonalne. W razie wystąpienia oszustwa podatkowego, organy sprawdzające czy dochowałeś należytej staranności, sprawdzać będą tzw. okoliczności transakcyjne. Warto sprawdzić kontrahenta wielopłaszczyznowo, aby móc dowieść dochowania należytej staranności. W ramach należytej staranności można też skorzystać ze specjalistów wywiadu gospodarczego do weryfikacji podmiotu z którym masz nawiązać współpracę. Pozwala to uniknąć narażania się na oszustwo skarbowe i nieprzyjemności z tym związane.

Oszustwa pośredników nieruchomości i sztuczki przy ich sprzedaży

Oszustwa pośredników nieruchomości to kolejny typ przestępstw dokonywanych w kilku wariantach. Pierwszym oszustwem jest pobór opłaty w zamian za możliwość obejrzenia nieistniejącej nieruchomości, autor ogłoszenia czasami podaje się za pośrednika w obrocie nieruchomościami lub wynajmie i bazuje na atrakcyjnych zdjęciach czyjejś nieruchomości i na atrakcyjnej cenie. Należy pamiętać, iż pobieranie opłat za samo pokazanie nieruchomości nie jest stosowaną praktyką w branży nieruchomości. Można spotkać się również z innym modus operandi przestępców, mianowicie udają właściciela, który przebywa zagranicą i w zamian za dostęp do kluczy prosi o przelanie drobnej kwoty po czym kontakt zostaje urwany. Innym przestępstwem z tej samej kategorii jest wynajem lub sprzedaż nieruchomości przez fałszywego właściciela czyli osoby, udającej jej prawdziwego właściciela. Od zainteresowanych, po obejrzeniu nieruchomości, pobierane są zaliczki lub kaucje, a fałszywy właściciel znika z pieniędzmi i zrywa kontakt. Często spotykanym oszustwem w branży nieruchomości jest ukrywanie prawdziwego stanu nieruchomości. Powierzchowne remonty i inne zabiegi maskujące podbijają jej cenę. W ramach działań prewencyjnych można zabrać ze sobą fachowca, ale nawet wtedy powinniśmy być wyczuleni na wszystkie odstępstwa od normy, zjawiska które wydają się nam nienaturalne i ich przyczynom powinniśmy przyglądać się wnikliwie. Przykładem może być sytuacja gdy sprzedający lub wynajmujący nieruchomość zakleił w dziwny sposób kratki wentylacyjne, osobiście znam taki przypadek gdzie wynajmujący nie zwrócił na to uwagi, a po wprowadzeniu się do mieszkania okazało się, że w bloku są karaluchy. Podczas zakupu nieruchomości może zdarzyć się, że w umowie nie zostanie zawarte wyposażenie, które jest umówione jako część transakcji. Zdarzają się nieuczciwi sprzedawcy, którzy go nie zostawiają, dlatego powinno się pamiętać o potwierdzaniu wszelkich szczegółów pisemnie. Następnym przypadkiem może być zakup nieruchomości z lokatorem „w gratisie”, dotyczy to rzadkich sytuacji, gdy istnieje osoba mająca prawną gwarancję możliwości dożywotniego zamieszkiwania danej nieruchomości. Tego typu oszustwa bywają też sezonowe…chodzi o wyłudzenia przy wynajmie sezonowym – np. wynajem mieszkań nad morzem w miesiącach wakacyjnych lub w ferie w Zakopanem. Okazyjna cena i zbyt duża elastyczność wynajmującego to główne czynniki alarmujące w tej sytuacji.

Fotowoltaika i wyłudzenia – oszustwa na fotowoltaikę

Wraz ze wzrostem popularności odnawialnych źródeł energii np. fotowoltaiki pozyskującej energię z promieni słonecznych zaczęły pojawiać się tzw. oszustwa na fotowolatikę. Wyłudzenia polegają na pobieraniu zaliczek od klientów. Po pobraniu zaliczki przestępcy zrywają kontakt. Oszustwa fotowoltaiczne zazwyczaj cechują się atrakcyjnością cenową oferty w porównaniu do rynkowych i to powinno jeszcze bardziej wzmagać naszą czujność.

Oszustwo metodą na wnuczka – wyłudzenia od starszych ludzi

Wyjątkowo obrzydliwe jest oszustwo metodą na wnuczka czyli wyłudzenia od starszych osób, nierzadko tracących w ten sposób oszczędności całego życia. Jest to zwykle oszustwo telefoniczne. W wersji podstawowej przestępca dzwoni do starszej osoby i udaje jej wnuczka. Oszuści starają się wybierać w książkach telefonicznych imiona sugerujące podeszły wiek ofiary, a więc imiona takie jak Zenon, Kazimiera, Genowefa itp. przykuwają szczególną uwagę złodziei. W przypadku kobiet, często zaczynają wypowiedź pytaniem „Babcia”? Starsza kobieta pod wpływem sugestii wymienia imię wnuka np. zadając pytanie „Maciek?”, takim sposobem oszust nabywa wiedzę o imieniu wnuczka odpowiadając twierdząco np. „To ja Maciek, babciu mam problem. Potrzebuję szybko gotówki bo spowodowałem wypadek i żebym nie miał problemów z policją muszę zapłacić na miejscu. Możesz mi pomóc?”. Babcia kierowana empatią i dobrem wnuka godzi się przekazać pieniądze po które przybyć ma kolega wnuczka. Fałszywy wnuczek zastrzega przy tym, żeby babcia zachowała tajemnicę i nie mówiła nic rodzicom i reszcie rodziny. To tylko jedna z wersji przestępstwa oszustwa metodą na wnuczka, można spotkać się z innymi jak np. pożyczka pieniędzy ze względu na nagłą chorobę zagrażającą życiu itp. Zdarza się, że przytomni seniorzy dzwonią na policję (czasami podczas wypłacania gotówki w placówce bankowej, poinstruowani przez znających problem pracowników banków) i wraz ze służbami zastawiają pułapkę na odbierających pieniądze sprawców. Najprostszą obroną przed tym przestępstwem jest zadzwonienie do rodziny i zweryfikowanie prawdziwości sytuacji wnuka.

Oszustwo na policjanta lub prokuratora – oszustwa na funkcjonariusza CBŚP

Starsi ludzie oszukiwani są także metodą na policjanta lub prokuratora. Dzwoniący oszust podaje się np. za funkcjonariusza CBŚP prowadzącego działania operacyjne związane z grupą wyłudzającą pieniądze wyżej opisaną metodą na wnuczka. Fałszywy policjant lub prokurator dzwoni zaraz po telefonie osoby podającej się za wnuczka danej osoby, twierdząc, iż osoba, która zadzwoniła chwilę wcześniej jest przestępcą i funkcjonariusz chcąc go złapać prosi seniora o współpracę, czyli przekazanie oszustowi pieniędzy, aby można było złapać wyłudzacza na gorącym uczynku. Inne częste oszustwo na policjanta to wersja z prośbą o wyrzucenie przez balkon oszczędności, aby przestępcy nie mogli ich zabrać seniorom. Tego typu wyłudzenie bazuje na psychologicznej zasadzie autorytetu, dużo łatwiej oszustowi podporządkować sobie ofiarę korzystając z autorytetu funkcjonariusza.

Kamerka w laptopie, a internetowy szantaż i wyłudzenie pieniędzy

Szantaż i wyłudzenie pieniędzy od osób niezasłaniających kamerek internetowych to kolejne przestępstwo mailowe. Wiele osób dostało szantażującą wiadomość informującą o tym, iż piszący do nich haker jest w posiadaniu kompromitujących materiałów z kamery ofiary przez którą nagrane i utrwalone zostało wideo na którym ofiara się onanizuje. Ofiara zastraszana jest tym, iż jeśli nie zapłaci podanej kwoty to film z „akcji” zostanie rozesłany do wszystkich znajomych głównego aktora 😉 Znajdują się osoby, które dają się nabrać na to oszustwo. Okup od szantażowanego, zazwyczaj, pobierany jest w postaci kryptowalut.

Oszustwo na amerykańskiego żołnierza z Afganistanu – wyłudzenie od kochliwych kobiet

Kochliwe kobiety są kolejnym celem internetowych przestępców. Oszustwo na żołnierza wiele razy okazało się skuteczne. Napastnik podawał się np. za amerykańskiego żołnierza z Afganistanu, który rozkochany w swojej internetowej sympatii, okazującej się później ofiarą, wyrażał chęć na przyjechanie do niej. Uniemożliwiał mu to niestety brak środków pozwalających na przyjazd. Prosił zatem ofiarę o przelanie środków w formie pożyczki lub sponsoringu. Bardziej kochliwe kobiety, w nadziei na przyjazd przystojnego żołnierza, zgadzały się na wpłatę, a często potem na kolejne. Media rozpisywały się nawet o Polce, która została w ten sposób oszukana przez osobę podającą się za znanego aktora – Willa Smitha.

Oszustwa bankowe – udawanie pracownika instytucji finansowej i oszustwo kredytowe

Wyłudzenia na dużą skalę to także oszustwa bankowe. Jednym z nich jest oszustwo kredytowe. Wyłudzenie pieniędzy odbywa się na podstawie sfałszowanych, podrobionych lub/i nierzetelnych dokumentów, które mają kluczowy wpływ na decyzję o przyznaniu kredytu. Wyżej wymieniona sytuacja jest przestępstwem, nawet gdy kredyt nie zostanie uzyskany lub zostanie uzyskany, a nie wystąpi szkoda majątkowa instytucji finansowej udzielającej kredytu. Oszustwo bankowe może być poczynione także przeciwko klientowi banku. Odbywa to się poprzez wyłudzenie danych przez telefon, email lub sms. W przypadku telefonu, przestępca podaje się za pracownika banku. Co istotne, technologia pozwala przestępcom wykonywać połączenia telefoniczne w taki sposób, aby na ekranie telefonu wyświetlał się numer banku więc weryfikacja numeru z jakiego dzwoni przestępca to za mało w tym wypadku. Poprzez telefon oszust informuje, że dzwoni w sprawie podejrzanego przelewu z konta ofiary, informując jednocześnie, że przelew ten został zablokowany dzięki zabezpieczeniom instytucji. W dalszych krokach instrukcje przestępcy mogą prowadzić do podania danych typu login, hasło itp. Należy zapamiętać, iż nie są to dane o które prosi jakikolwiek pracownik banku. Często w dalszych krokach klient banku jest prowadzony w taki sposób, aby zainstalował wskazaną aplikację, która ostatecznie daje złodziejowi dostęp do telefonu. Z kolei przy atakach przez email lub sms najczęściej wiadomość przypomina wiadomość wysłaną przez bank i skłania do kliknięcia we wskazany link, który również prowadzi do wyłudzenia danych dających dostęp do konta. Obroną przed oszustwami tego typu jest nie podawanie telefonicznie żadnych danych osobie dzwoniącej, a także kończenie połączenia budzącego wątpliwości i dzwonienie na oficjalny numer banku celem zweryfikowania połączenia przychodzącego. Jeśli chodzi o przychodzące wiadomości to należy sprawdzać ich nadawcę, zachować wstrzemięźliwość w klikaniu w linki, a także logować się do bankowości poprzez ręcznie wpisywany adres domeny, a nie link.

Gdzie zgłosić oszustwo internetowe lub próbę oszustwa?

Wiele osób zadaje sobie pytanie, gdzie zgłosić oszustwo internetowe lub próbę oszustwa. Najbardziej oczywista odpowiedź jest najodpowiedniejsza, oszustwa zgłasza się przede wszystkim na policję. Można też zgłosić je do detektywa, który może pomóc ustalić sprawców dzięki użyciu informatyki śledczej i metod wywiadowczych. Zazwyczaj jednak po fakcie wystąpienia wyłudzenia bardzo ciężko jest coś wskórać, dlatego warto postawić na prewencję. Próbę oszustwa lub samo przestępstwo oszustwa, w formie informacji, warto również wrzucić do sieci, jako przestrogę dla innych osób. Być może ktoś skorzysta z wyszukiwarki i natknie się na Twoją przestrogę.